Vị thuốc này còn có tên khác như địa tinh (tinh của đất), đại vân, hắc tư lệnh (vì có tác dụng bổ thận mạnh), “nhân sâm của sa mạc”…
Truyền thuyết kể rằng, ở vùng hoang mạc
đầy cát và nắng nọ, có một loài thảo mộc kỳ lạ, sống ký sinh, chỉ mọc lên từ những
chỗ mà tinh dịch của con ngựa bạch đực rớt xuống khi giao phối với ngựa cái, loài
thảo dược này có thể tồn tại được trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt.
Từ
xa xưa, vị thuốc nhục thung dung đã được tôn vinh như một loại “thần dược” tăng
cường bản lĩnh của đấng mày râu
Thần nông bản thảo: không
độc
Sách Bản kinh: ” trị chứng ngũ lao, thất thương”, bổ
trung, dưỡng ngũ tạng, cường âm, ích tinh khí, sinh nhiều con. Trị chứng trưng
hà, làm khỏe người (nếu uống lâu dài)”.
Sách Dược tính bản
thảo: ” ích tinh, kéo dài
tuổi thọ, đại bổ tráng dương. Trị đàn bà băng huyết”.
Sách Nhật hoa tử bản
thảo: ” trị các chứng nam nữ
tử tuyệt dương bất hứng, nữ tử tuyệt âm bất sản, nhuận ngũ tạng, trưởng cơ nhục,
ấm lưng gối, nam tử tiết tinh, niệu huyết di lịch, nữ tử đái hạ âm thống”.
Sách Bản thảo bị
yếu: ” bổ mệnh môn tướng
hỏa, tư nhuận ngũ tạng, ích tủy cân, trị ngũ lao thất thương, tuyệt dương bất
hứng, tuyệt âm bất sản, yêu tất lãnh thống, băng đới di tinh. hoạt đại
tiện”.
Sách “Trung Dược học” viết: “Nhục thung dung bổ thận dương, ích
tinh huyết, nhuận trường, thông tiện”.
Theo Đông y,
nhục thung dung có vị ngọt, mặn, tính ấm, có tài liệu ghi cay ôn, đại nhiệt,
không độc; vào 2 kinh thận, đại tràng;
Công dụng tư âm, bổ thận, ích tinh huyết, tráng dương, hoạt trường.
Chủ trị liệt dương (dương nuy), lưng gối lạnh đau, cơ bắp không có
sức, nữ giới không có thai, đới hạ (nhiều khí hư), băng lậu, huyết khô, tiện
bí…
Trong lịch sử y học cổ truyền Trung Quốc, có khoảng 200 cuốn
sách thuốc đã ghi lại dược lực học và công dụng của nhục thung dung Cistanches Herba, đây là vị thuốc bổ được kê đơn nhiều nhất, đồng thời đứng thứ hai trong các đơn thuốc
chống lão hóa, chỉ sau Panax Ginseng. Các nghiên cứu dược lý hiện đại
đã chứng minh rằng Cistanches Herba bên cạnh được sử dụng như một
loại thuốc bổ thận tráng dương, nó cũng có tác dụng chống lão hóa, cải thiện
trí nhớ, điều hòa miễn dịch, chống oxy hóa, nhuận tràng, chống viêm, kháng vi
khuẩn, chống vi rút, bảo vệ gan, và
chống khối u. Hợp chất có hoạt tính sinh học chính có trong cây này là
glycoside phenylethanoid.
Liều : 6 – 9g.
Kiêng kỵ thận hỏa vượng, táo bón do thực nhiệt, ỉa lỏng do dương
hư không nên dùng